skip to Main Content

Alkolizm Nedir?

Alkolizm Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi

TANIM

Alkolizm; “kişinin; ruh ve beden sağlığını, ailevi ve sosyal durumunu, mesleki faaliyetlerini bozduğunu bilmesine rağmen, alkol kullanmaktan kendisini alamama hali” olarak tanımlanır. Alkolün, önüne geçilemeyen bir arzu ile kullanılması ve bırakılamaması durumudur. Alkolik kişi, her geçen gün daha fazla alkol alır. Alkol almadığı zamanlarda ise eksiklik belirtileri ortaya çıkar.

Alkollü içecekler, az miktarda alındığında kişiyi rahatlatıcı hatta vücut sağlığı üzerinde olumlu etkileri olan maddelerdir. Ancak, yüksek miktarlarda alındığında vücut üzerinde zehirleyici etkileri vardır. Pek çok sosyal ve ailesel sorunların kökeninde de alkolizm yatmaktadır.

ALKOL ve VÜCUDUNUZ

Alkol alımının vücut üzerindeki etkileri; hafif ruhsal değişikliklerden, görme, denge ve konuşma kabiliyetinin ciddi şekilde bozulmasına kadar farklı biçimlerde ortaya çıkabilir. Alkolizm;

  • Erkeklerde iktidarsızlığa sebep olabilir
  • Gebelerde bebeğe zarar verir
  • Gırtlak, yemek borusu, mide, pankreas kanseri riskini arttırır
  • Beslenme bozukluklarına sebep olabilir
  • Karaciğer fonksiyonlarını bozar. Ağır içici her beş kişiden birinde siroz gelişir.

BELİRTİ ve BULGULAR

  • İçkisiz geçen sürelerin giderek kısalması
  • Alınan alkol miktarının giderek artması
  • Rahatlamak, uyumak, sorunlarla başa çıkmak veya “normal” hissetmek için sürekli alkol alma ihtiyacı duymak
  • Alkol alınmaması halinde eksiklik belirtilerinin (titreme, kalp çarpıntısı, bilinç bulanıklığı) ortaya çıkması
  • Alkol almakla eksiklik belirtilerinin kaybolması
  • Alkol alımının, kişinin sosyal ve mesleki kapasitesini olumsuz yönde etkilemesi
  • Ailevi sorunların ortaya çıkması: Aile huzurunun bozulması, kendisine olan güvenin ortadan kalkması; evsiz ve kimsesiz kalma tehlikesi
  • Alkol alınmadığı zamanlarda; endişe, uykusuzluk, bulantı ve buna benzer şikayetlerin ortaya çıkması
  • El, yüz ve dilde titreme; bacaklarda ağrı; yüz ve gözlerde kızarıklık
  • Sabah kusmaları, kronik ishal
  • Mizaç değişiklikleri: Sinirlilik, hiddet, hükmetme davranışları, ahlaki değerlerin azalması
  • Tek başına veya sabahları veya gizli gizli alkol alma isteği

NEDENLERİ

Kesin olarak bilinmemektedir. Genetik, fiziksel, psikolojik, çevresel ve sosyal faktörlerin bir karışımı olduğu düşünülmektedir. Anne-babasında alkolizm hikayesi olan kişilerde risk 4-5 kat fazladır.

  • Kültürel faktörler dikkate alınmalıdır.
  • Yakın çevrede içenlerin olması önem taşır.
  • Genetik ve biyokimyasal faktörlerden şüphe edilmektedir, fakat ispatlanmamıştır.
  • Hastalarda; başlangıçta sosyal baskılar ve stres hallerinin varlığı dikkati çeker.

ÖZEL TETKİKLER

  • Karaciğer fonksiyon testleri
  • Tam kan sayımı
  • EKG (kalp elektrosu)
  • Vitamin düzeylerinin ölçümü

TEDAVİ

Alkolizm tedavisi özel kurumlarda yapılır. Hasta bu alışkanlıktan kurtulma isteminde samimi olmalıdır. Tedavide, uzun süre tecrit esastır. İki aşamalı tedavi yapılır; alkol alımının kesilmesi –“detoksifikasyon” da denir, ve iyileşme.

  • İlk iş, alkolizmin kişi üzerindeki fiziksel ve psikolojik bütün zararları anlatılarak yapılacak bir hazırlık psikoterapisidir.
  • Hasta tedaviye razı olduktan sonra hastaneye alınarak alkol ile alakası kesilir. Bir hafta-on gün kadar serum içinde çeşitli vitaminler damar yolu ile verilir.
  • Bundan sonra iğrendirme tedavisine geçilir. Disülfiram, 2-3 gün sabah akşam birer tablet, 2-3 gün de yarımşar tablet verilir. Bu ilaç, alkol alındığı zaman kriz oluşturur. Hastada sıkıntı, terleme, şiddetli çarpıntı ve kusma görülür.
  • Daha sonra, sabahları aç karnına yine yarım tablet disülfiram verilir ve hasta bir odaya alınır. Her zaman kullandığı içkiden 50-100cc kadar verilir. Bu sırada içki şişesinin (etiketli olarak) masa üzerinde bulunması; hasta kusarsa, kusmuğun bir kap içinde hastanın yanında bırakılması, yeni şartlanmanın daha kolay sağlanması bakımından yararlıdır.
  • Bu uygulama, haftada iki-üç defa tekrarlanarak 40 kez yapılır. Amaç, alkol sözünü işitince veya alkol şişesini görünce hastada kriz oluşmasıdır.
  • İğrendirme tedavisinden sonra hasta çıkarılır. Doktoru ile iki-üç sene ilgisini sürdürmesi istenir. Bu süre zarfında tedavi sonu psikoterapi yapılır.

KORUNMA VE ÖNLEMLER

Alkolizmden kurtulan kişilerin en önemli sorunu tekrar alkole dönmeleridir. Bunu engellemek zordur. Fakat; düzenli psikoterapi, pozitif motivasyon ve güçlü sosyal ilişkiler kişiye yardımcı olabilir. Diğer önlemler arasında; kişinin eski rutin alışkanlıklarını değiştirmesi, yeni değerler edinmesi ve içki alışkanlığı olan kişilerden uzak durması sayılabilir. Örneğin; alkoliklerin %90’ı aynı zamanda sigara kullanmaktadır. Alkolle beraber sigarayı da bırakan kişilerin tekrar alkole dönme ihtimalleri, sigara içmeye devam eden alkoliklerden daha düşüktür.

NELER YAPABİLİRSİNİZ

Alkolsüz yaşamayı öğrenmek için:

  • İçki içilen yerlerden ve içki içen arkadaşlarınızdan uzak durun. Kendinize içki içmeyen yeni arkadaşlar bulun.
  • Kişisel yardım gruplarına katılın.
  • Ailenizin ve arkadaşlarınızın sizin için neler yapabileceğini belirleyin.
  • Yeni hobiler edinin.
  • Sosyal dayanışma kurumlarında aktif görevler alın.
  • Düzenli egzersiz yapın. Egzersiz yapmak, fiziksel olarak kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacaktır.

KENDİNİZİ TEST EDİN

Tek başına hiçbir belirti veya bulgu alkolizm teşhisini koymaz. Ancak, aşağıdaki sorulara vereceğiniz dürüst yanıtlar risk altında olup olmadığınızı belirlemenizde size yardımcı olacaktır:

  1. Son zamanlarda bir yakınınız veya arkadaşınız çok içtiğinizi söyledi mi?
  2. Bir veya iki kadeh içki aldıktan sonra kendinizi engellemekte zorlanıyor musunuz?
  3. İçki içerken, daha önceden yaptığınız herhangi bir şeyi hatırlayamadığınız oldu mu?
  4. Ne kadar çok içtiğinizi düşünerek kendinizi hiç kötü hissettiğiniz oldu mu?
  5. İçki içerken tartışmaya veya kavgaya giriyor musunuz?
  6. İçkiden dolayı hiç hastanelik oldunuz mu veya tutuklandınız mı?
  7. İçki içmeyi bırakmak veya kontrol altına almak için hiç yardıma ihtiyacınız olduğunu düşündünüz mü?

Eğer bu sorulardan birine veya birkaçına “evet” cevabını veriyorsanız, ciddi bir alkol sorununuz olabilir. Bu durumda, bir doktorla veya ruh sağlığı uzmanıyla konuşmanızın zamanı gelmiş demektir.  

Back To Top