Anoreksiya Nervoza Nedir?

Anoreksiya Nervoza Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi

TANIM

Anoreksiya Nervoza, bir  yeme bozukluğudur. Kişi, temel olarak şişmanlama endişesine odaklanmış durumdadır. Tıbbi olarak “vücut imajı ile ilgili hatalı görüntü düşüncesi sonucu besin almada çok aşırı kısıtlama ve hızlı kilo kaybı” olarak tanımlanır. Beslenme bozukluğu sonucu da vücutta hormon dengesizlikleri, anemi (kansızlık), kalp sorunları, kemik problemleri ve daha pek çok sorun meydana gelir.

Genellikle ergenlik çağında ve erken yetişkinlik dönemlerinde meydana gelir. Hastaların %90’ı kadındır. Tehlikeli bir rahatsızlıktır ve kişinin profesyonel yardım alması esastır. Erken tedavi, hastalığın ilerlemesini engeller ancak her türlü tedaviye yanıt vermeyerek ölümle sonuçlanan vakalar da vardır.

Hastalığın temel olarak psikolojik kaynaklı olduğu düşünülmektedir. Genellikle birkaç kilo verme isteğiyle başlar, fakat daha sonra gıda alımı giderek kısıtlanmaya başlanır. Kişi, fiziksel görüntüsünü takıntı haline getirir ve gerçekten şişman olmasa bile sürekli olarak şişman olduğunu düşünür. Anoreksiya hastalarının yaklaşık yarısında istemli olarak başlatılan kusma alışkanlığı vardır. İlginç olan, bazen hastaların aşırı iştahı olur. Dinsel bir tören yapılıyormuş gibi bol miktarda yemek hazırlanır. Bir oturuşta çok fazla miktarda yemek yenir ve bunu takiben istemli olarak kusulur.

Daha çok hayat standartları yüksek ailelerin çocuklarında ve hayatının her alanında mükemmeliyetçi kişiliklerde görülür.

BELİRTİ ve BULGULAR

• Giderek artan aşırı kilo kaybı
• Çok zayıf olunsa bile şişmanlama korkusu
• Aşırı derecede diyet ve egzersiz yapmak
• Her kaloriyi saymak veya tüm beslenme kitaplarını okumaya çalışmak gibi anormal alışkanlıklar
• Kabızlık
• Kuru ve solgun cilt
• Özellikle yüzde ve kollarda ince tüyler halinde kıllanma
• Adet düzensizlikleri
• Cinsel dürtülerde azalma
• Normal oda sıcaklığında ellerin ve ayakların soğuk olması
• Kronik uykusuzluk

NEDENLERİ

Bazı genlerin anoreksiya gelişiminde rolü olduğunu öne süren çalışmalar olsa da, araştırmacıların büyük bir çoğunluğu altta yatan sebebin tamamen psikolojik olduğuna inanmaktadırlar. Aşırı perhiz yapmak, kişinin kendi hayatı üzerinde kontrol kurma isteğini gösterme şekli de olabilir. Sadece vücudun görüntüsünü şekillendirmek değil, aynı zamanda büyümeyi ve cinsel gelişimi geciktirmeye çalışmak gibi.

Nedenler arasında aşağıdakiler sayılabilir.

• Şişmanlıktan nefret etme, aşırı perhiz
• Vücut imajı ile ilgili hatalı inanış
• Bir depresyon nöbeti sonrası hastalık gelişebilir.

ÖZEL TETKİKLER

Eğer genç bir kadında açıklanamayan kilo kaybı söz konusuysa, anoreksiya nervoza ihtimali mutlaka atlanmamalıdır. Uygun görülen kan ve idrar tetkikleri yapılarak, kilo kaybına sebep olan diğer hastalıklar araştırılmalı ve beslenme geriliğinin derecesi belirlenmelidir.

TEDAVİ

• Normal vücut ağırlığının %25’inden fazlası kaybedilmişse kişi hastaneye yatırılır. Aynı zamanda hasta, aile çevresinden de uzaklaştırılmış olur.
• Beslenme eksiklğini düzeltmek ve hastanın doğru şekilde kilo almasını sağlamak amacıyla, beslenme desteği uygulanır. İştah açıcılar kullanılabilir. Vitaminler verilir.
• Kan şekerini düşürmek suretiyle iştah artırıcı etki sağlamak için insülin yapılabilir.
• Çevresel ve kişiler arası düzensizlikler araştırılarak düzeltilmesine çalışılır.
• Depresyonunun giderilmesi amacıyla antidepresan ilaçlar kullanılır.
• Psikoterapi ve aile terapisi uygulanarak ruhsal sorunlara yaklaşım sağlanır.

DOKTORA BAŞVURULMASI GEREKEN DURUMLAR

• Kilo vermeye rağmen sürekli olarak diyet yapıyor ve şişman olduğunu düşünmeye devam ediyorsanız
• Sürekli olarak müshil ilaçları, idrar söktürücü ilaçlar veya perhiz hapları kullanıyorsanız
• Kilo vermek için aşırı derecede egzersiz yapıyorsanız
• Yemek hazırlamak ve kalori hesaplamakla çok zaman geçiriyorsanız