Endometriyoz Nedir?

Endometriyoz Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi

TANIM

Endometriyoz, normal olarak yalnızca rahimin iç tabakasında (endometrium) bulunan endometrium dokusunun başka bölgelerde de bulunmasıdır. Endometrium dokusu rahimin kas tabakası arasında (miyometrium) veya rahim dışında başka organlarda bulunabilir.

BELİRTİ ve BULGULAR

• Herhangi bir belirti ya da bulgu görülmeyebilir
• Uygunsuz yerleşimli endometrium dokusu (emdometriyoz odakları) rahimin yanıt verdiği hormonlara yanıt verdiğinden bunlar adet kanaması sırasında kanayabilir, sıklıkla kramplar görülür.
• Hastalık ilerledikçe endometrium odaklarında yapışıklıklar oluşabilir. Uygunsuz yerleşimli endometrium dokusu ve yapışıklıklar organların işlev görmesini engelleyebilir ya da bozabilir. Ender olarak yapışıklıklar barsağı tıkayabilir
• Rahimdeki endometriyozda hastanın şikayetleri ağrılı adet ve kanamadır. Muayenede rahim normalden iridir.
• Rahimden kanama, ağrılı adet görme, kısırlık, sık adet kanaması, dışkılam sıraıda ağrı olabilir.

NEDENLERİ

• Nedeni tam olarak bilinmemektedir.
• Üst sosyo-ekonomik kesimde, geç evlenen, az doğum yapan 25-44 yaşları arasındaki kadınlarda sık görülür.
• Endometriyoz ailevi olabilir; hastalığın görüldüğü kadınların birinci derece akrabalarında (anne, kızkardeş, kız) diğer kadınlarda olduğundan daha sık görülür.
• Endometriyoz odaklarında kistler oluşur. Bunların içinde kan ve hücrelerden oluşan bir sıvı bulunur (çikolata kistleri). Kistlerin yırtılması sonucunda belirtiler ortaya çıkar.
• Endometriyoz odakları overlerde ve hastaların % 10 unda karın zarı ve barsaklarda bulunur.
• Bir çevre zehiri olan dioksine mauz kalınmasının endometriyoz riskini artırdığı düşünülmektedir.

TEDAVİ

• Endometrioz odaklarının büyüklüğü, kapladığı alan, hastanın şikayeti, yaşı ve üretkenlik durumuna göre değişir.
• Overleri baskılayan ve endometrium dokusunun büyümesini yavaşlatan ilaçlar. Yumurtlamayı baskı altına almak için oral kontraseptifler ya da gestagenler adeti kesecek şekilde artan dozlarda ve sürekli olarak 6-9 ay süre  ile kullanılır.
• Uygunsuz yerleşimli endometrium dokusunun mümkün olduğunca büyük bir bölümünün çıkarıldığı ameliyat. Sıklıkla tubalar ve overlerle birlikte rahım ameliyatla çıkarılır (histerektomi) veya mikrocerrahi.
• İlaç ve ameliyat kombinasyonu
• Laparatomi ya da laparoskopi ile tanı doğrulandıktan sonra hormon tedavisine başlanır

ALTERNATİF TIP VE DOĞAL TEDAVİ

Hormon benzeri maddeler olan prostaglandinler ağrı ve aybaşı kramplarında rol oynar. Sardalya, somon ve ton balığı gibi doğal antiprostaglandinler içeren besinlerin yenilmesi semptomları azaltabilir. Balık yağı da faydalı olabilir.

KORUNMA VE ÖNLEMLER

B kompleks vitaminleri (50-100 mg/gün), E vitamini (400-600 IU/gün). kalsiyum (100 mg) ve magnezyum (400-600 mg/gün) içeren günlük vitamin-mineral desteği, östrojen ve prostaglandin düzeylerini dengeleyerek aybaşı kramplarını azaltabilir.

Rahim kanseri ve myoma uteri hakkında bilgi alabilirsiniz.