Saç Dökülmesi Nedir?

Saç Dökülmesi Tanımı, Belirti ve Bulguları, Nedenleri, Teşhis ve Tedavisi

TANIM

Saç dökülmesi, insan saçı, renk ve yapı açısından birbirinden çok farklıdır. Yaş, cinsiyet ve ırka bağlı olarak  saç miktarı değişiktir. Bütün farklılıklara rağmen herkes için normal olan, başımızın üst ve arka kısmında saç bulunmasıdır. Bu bölgelerdeki saç miktarının giderek azalması durumunda ise kellik (alopesi) söz konusu olabilir.

Saç ve kıllar, avuç içi ve ayakların altı hariç vücudumuzun her yerinde görülür. Fakat pek çok kıl çeşidi görülemeyecek kadar incedir. Saç, saç köklerinde üretilen ve keratin adı verilen bir proteinden yapılır. Normal bir yetişkinin kafasında yaklaşık 100 bin saç teli vardır. Her gün bu saçlardan yaklaşık 100 tanesi dökülür. Dolayısıyla; saç fırçanızda birkaç tel saç bulmak alarma geçmenizi gerektirmez.

BELİRTİ ve BULGULAR

• Erkeklerde tepedeki saçların seyrelmesi ve at nalı şeklinde saçsız alan oluşmaya başlaması
• Kadınlarda bütün saçların seyrelmeye başlaması. Tam kellik çok seyrek görülür
• Çocuk veya genç yetişkinlerde saçların aniden, tutam tutam dökülmesi (alopesi areata).
• Vücuttaki tüm saçların ve kılların dökülmesi (alopesi universalis). Oldukça seyrektir.
• Özellikle çocuklarda kafada yer yer kırık saç tutamları, bazen kaşlar dökülebilir. Çocukta muhtemelen saç yolma alışkanlığı vardır (trikotilomani).
• Vücuttaki saç ve kılların yoğun şekilde, geçici olarak dökülmesi ama tam kellik meydana gelmemesi (telogen effluvium).

NEDENLERİ

Neden bazı saç köklerinin diğerlerinden daha kısa bir ömrü olduğu bilinmemektedir. Burada; andojenlerin –kadın ve erkekte doğal olarak üretilen erkeklik hormonları- rolü olduğu düşünülse de, saç dökülmesinin kıllanma ile bir ilgisi yoktur. Aynı sebeple, kişide kepek olmasının veya olmamasının da kellik oluşumuyla herhangi bir bağlantısı yoktur.

• Kalıtımsal faktörler: Erkek veya kadın tipi kellik oluşumunda rol oynar.
• Telogen effluvium: Yüksek ateş, ciddi hastalık, tiroid hastalıkları, demir eksikliği, genel anestezi, hormon dengesizliği, aşırı stres sonucu ve kadınlarda gebelik sonrası görülebilir.
• Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçları, akne tedavisinde kullanılan retinoidler, kanın pıhtılaşmasını geciktiren ilaçlar, beta-adrenerjik blokerler ve doğum kontrol hapları.
• Alopesi areata: Sebebi bilinmemektedir.
• Saç dökülmesi yanık, x-ışınları, kafa travmaları ve çeşitli kimyasal maddelere bağlı olarak da görülebilir.

TEDAVİ

• Minoxidil içeren ilaç karışımları: Kellik belirtilerinin yeni başladığı genç erkeklerde faydalı olabilir. Karışım, kelleşmeye başlamış bölgelere günde iki kez uygulanır. Uygulama bırakıldığında saç dökülmesi devam eder.
• Propecia: Aslında selim prostat hiperplazisi tedavisinde kullanılmak amacıyla geliştirilmiş bir ilaçtır. Halen erkek tipi kellik tedavisinde kullanılmaktadır.
• Hormon tedavisi: Alopesia areata ve belli saç dökülmesi tiplerinde kullanılabilir. Kortizon ve prednizolon sık kullanılan ilaçlar arasındadır.
• Cerrahi yöntemler: Saç ekilmesi, saçlı deri nakli veya saçsız derinin alınarak saçlı derinin gerdirilmesi uygulanan yöntemler arasında sayılabilir.